Ibrahim Tunc

Alias: Abraham Tunc, Abraham Beth Arsan, Abrohom Beth Arsan

Twentsche Courant 31-1-1995

Voorstellen om aan verdeeldheid tussen oud en jong een einde te maken

Tweespalt Assyrische gemeenschap

Aartsbisschop Cicek voor de onlangs geopende Syrisch- Orthodoxe kerk in Glane. Volgens de nieuwe generatie Assyriërs is de bouw van nieuwe kerken geldverspilling.

 door Ibrahim Tunc

Naar aanleiding van de oprichting van de Assyrische Federatie Nederland (AFN) verscheen in de Twentsche Courant van zaterdag 21 januari 1995 onder de titel ‘Assyrische Federatie will geen banden met de kerk' een artikel over de Assyriërs /Syrisch Orthodoxen in Twente. Weliswaar staan wij als organisatie en tevens als liberale stroming binnen de gemeenschap kritisch tegen over de negatieve ontwikkelingen binnen onze kerk (de Syrisch Orthodoxe kerk), maar met de tendens van het hele verhaal en vooral de kop van het artikel kunnen wij ons niet helemaal vinden.

Naar aanleiding van dit artikel en de oprichting van de Assyische Federatie is in de afgelopen dagen binnen de gemeenschap dan ook hevig discussies gevoerd. Om misverstanden uit de wereld te ruimen en enige duidelijkheid naar de Nederlandse lezers te verschaffen, lijkt het ons op zijn plaats om een aantal onderwerpen met betrekking tot de Assyriërs te verduidelijken. Ook doen wij een aantal voorstellen o de problemen binnen de gemeenschap op te lossen. Daarvoor is het noodzakelijk eerst terug te blikken op de achtergronden, vooral de vaak bizarre en zeer boeiende geschiedenis van dit volk. De Assyriërs hebben altijd ene gebied gewoond dat in de geschiedenisboeken bekend staat als Mesopotamië of wel het land tussen de rivieren Eufraat en de Tigris. Dit gebied omvat het huidige Irak, Zuid-oost Turkije en een klein gedeelte van Syrië. Om het nog duidelijker te maken: daar waar nu de Koerden de meerderheid vormen en wat zij Koerdistan noemen.

Assyriërs zijn vaak heel trots op hun rijke geschiedenis; op hun voorouders, die al duizenden jaren voor Christus in Mesopotamië een enorme beschaving tot stond brachten. Grote steden rezen als paddestoelen uit de grond en veel op technisch en wetenschappelijk gebied heeft de mensheid aan hen te danken. Ook het stichten van de grootste Rijk tot nog toe in de wereldhistorie komt voor hun rekening. Met de val van dit grote Assyrische Rijk in 612 v. Chr. kwam daar een abrupt einde. Sindsdien hebben de Assyriërs nooit eigen staat gehad.

Bloedig

De komst van Jezus bleek een geschenk uit de hemel. De Assyriërs waren and ook een van de eerste volkeren in het Midden-Oosten die zich tot het christendom bekeerden. Maar wat een verlossing had moeten zijn, werd onbewust het begin van een langdurige bloedige onderdrukking. De komst van Mohammed, vijftien eeuwen geleden, zorgde voor de keerzijde van de medaille. Het christendom verloor in het gebied aan macht en de tegenhanger de Islam werd al gauw de machtigste factor in het Midden-Oosten. Wie hierin niet ge1oofde, was een paria en stond bloot aan elke onderdrukking. Een situatie die nog steeds voortbestaat.

De Assyriërs in het Midden-oosten hebben dit eeuwen aan den lijve ondervonden: onderdrukkin gen, vervolgingen, assimilatie en massamoorden zijn een deel van het schrijnende levensverhaal van de Assyriërs geworden. Een van de recente massamoorden dateert uit de Eerste Wereldoorlog waar het Turkse regime maar liefst half miljoen Assyriërs heeft vermoord. Ook later deze eeuw heeft het Turkse regime nooit enige medelijden getoond het christelijke volk; keer op keer werden ze slachtoffer van anti-Assyrische politiek vanuit Ankara. Zo werd hel gebied waar de Assyriërs leefden, bewust in alle opzichten achtergesteld. Er waren geen wegen, noch elektrische voorzieningen en onderwijs was een luxe die alleen voor de echte Turken bestemd was in de grote steden als Ankara, Izmir en Istanboel.

Een groot deel van de problemen van de Assyriërs in Twente anno 1995 is terug te voeren op deze ontwikkeling in Turkije. De eerste generatie Assyriërs in Twente was namelijk voor 99 procent analfabeet en zeer onderontwikkeld op cultureel, sociaal en politiek gebied.

Meningsverschillen

Juist tussen deze onderontwikkelde eerste generatie en de liberale, niet·klassiek denkende stroming binnen de gemeenschap zijn de verschillen groot. En van tijd tot tijd uit zich dit in conflicten als de liberale stroming zich kritisch uitlaat over de houding en gedrag van de eerste generatie.

Zo kunnen de leden van de oude garde maar moeilijk verkroppen dat de liberalen zich herhaaldelijk in het openbaar negatief uitspreken over het bouwen van kerken. De kritiek betekent zeker niet dat de liberalen niet kerkelijk zijn, in tegendeel zelfs. Deze groep vindt dat de kerk een verrijking is voor de gemeenschap. Ze vreest echter dat door de handelswijze van de oude garde de kerk de ondergang tegemoet gaat. Met haar activiteiten hoopt de liberale stroming juist de oude garde op het rechte spoor te zetten om de kerk van een afgang te behouden. Dat kan alleen met snelle hervormingen, zo vindt de jongere groep, anders zal de kerk over een halve eeuw in Twente niet meer bestaan.

Bij de leden van de oude garde overheerst een klassieke kerkelijk denken, vergelijkbaar met de situatie van vijfhonderd jaar geleden in Neder and waarbij de kerk vaak dominant opereerde. Zij kennen de waarde van een positieve kritiek niet en beschouwen iedereen die hun onbekwame handelswijze bekritiseert, als ketters of beiden. Maar de geschiedenis van de kerk in Nederland en ook elders in Europa en de wereld heeft getoond dat zogenaamde ketters van het eerste uur achteraf gelijk hadden,

Een van de kritiekpunten van de liberalen is het naar hun overtuiging onnodig bouwen van vele kerken. Zo wordt om de haverklap ergens een kerk gebouwd, terwijl hieraan geen enkele behoefte is. Zo wordt er in Hengelo op dit moment gebouwd aan een tweede kerk. In Amsterdam, waar maar 150 families wonen, zijn inmiddels ook twee kerken gesticht. In Rijssen en Oldenzaal (met in totaal slechts ongeveer 120 gezinnen) zijn kerken gebouwd. In Enschede zijn al voorbereidingen getroffen voor een tweede kerk. De bisschop heeft onlangs weer een grote kerk in Glane laten bouwen. De kosten van al deze kerken lopen in de miljoenen guldens.

Verspilling

De liberale stroming vindt het een verspilling van geld, die uiteindelijk de arme en vaak van een uitkering levende leden van de gemeenschap moeten betalen. Het bouwen van deze kerken in de genoemde steden heeft voor de duidelijkheid zeker niets met de geloofsovertuiging te maken, maar juist met persoonsverheerlijking en prestige van bestuurders die hun namen willen vereeuwigen op het stenen voorportaal. Want hun namen zullen ook de komende generaties nog lezen, is hun redenering.

Een andere strijdpunt waarover de liberalen en de ouderen van de eerste generatie het niet eens kunnen worden, is de benaming van de gemeenschap. De ouderen hebben door de onderdrukkingen in het land van herkomst meestal geen gevoel voor en zelfs geen behoefte aan identiteit. Zij identificeren zich het liefst in de naam van het christendom of hooguit met de naam van de kerk; Syrisch Orthodoxen. De liberalen vinden daarentegen dat er op alle gelederen een scheiding dient te zijn tussen kerk en wat wij in Nederland noemen staat. De liberalen vinden dus dat de benaming van de gemeenschap ‘Assyrisch/Assyriërs’ kan zijn. Voor de naam van de kerk dient de term 'Syrisch Orthodoxe kerk' gehandhaafd te blijven.

Inmiddels zijn in de afgelopen jaren in Twente door onder andere de genoemde meningsverschillen twee bewegingen of groeperingen ontstaan naast de instituties van de kerk. Elke beweging heeft eigen sociale, culturele en politieke organisaties.

De groeperingen van de oude garede proberen actief te zijn onder de paraplu van de kerk en maken in zekere zin daarvan gebruik om de gemeenschap voor hun overtuiging te winnen. Zo zijn deze organisaties bijvoorbeeld in Hengelo en Enschede in de kerkgebouwen gehuisvest. De laatste tijd echter willen ze zich naar buiten toe onafhankelijker stellen.

Oproep

Ondanks de genoemde meningsverschillen denkt de nieuwe Assyrische Federatie Nederland (AFN) dat er tussen de bestuurders van de kerk, de verschillende culturele organisaties een weg gevonden dient te worden om samen te werken. De AFN is daartoe bereid en doet dan langs deze weg een openbare oproep op bisschop Cicek, de bestuurders van de kerken en de verschillende Federaties en verenigingen om samenwerking niet uit de weg te gaan zodat vooral de jongerenproblematiek en slechte situatie van de kerk beter aangepakt kan worden.

De slechte situatie van de jongeren neemt gevaarlijke vormen aan, vergelijkbaar met problemen waarbij allochtone jongeren in de grote steden verkeren. Wij doen dan ook beroep op de Nederlandse Raad van Kerken in Hengelo en Enschede om eventueel als scheidsrechter of als neutrale organisaties bemiddelingspogingen te ondernemen om een enige eenheid binnen de gemeenschap herstellen.

Om enige samenwerking te kunnen verwezenlijken doet de AFN dan ook de volgende voorstellen:

-Er dient een commissie samengesteld te worden uit de volgende instanties: een vertegewoordiger van de Nederlandse Raad van kerken, bisschop Cicek, en vertegenwoordiger van de Federatie Nederland Syrisch Orlhodoxe Suryoye Federatie.

-Deze commissie dient in de eerste plaats te onderzoeken hoe en op welke manier de verschillende partijen met elkaar kunnen werken.

I. Tunc is lid van de

Assyrische Federatie Nederland